Ambasada e SHBA në Sarajevë identifikoi deklaratën e anëtarit serb dhe kryetarit të Presidencës së BeH, Milorad Dodik, rreth ndarjes paqësore në BeH me deklaratën e udhëheqësit të SDA Bakir Izetbegoviq, se ai ishte i gatshëm t’i çonte njerëzit në luftë, duke shtuar se retorika rreth luftës dhe shkëputjes ishte e rrezikshme.
“Bosnje dhe Hercegovina është një shtet demokratik, multietnik, sovran dhe i pavarur me integritet territorial të padiskutueshëm,” tha Ambasada e SHBA-së në Sarajevë për “Avaz”.
Lidhur me deklaratat e Dodik dhe Izetbegoviq, misioni diplomatik tha se qytetarët meritojnë më shumë nga udhëheqësit e tyre sesa, siç thonë ata, veprime përçarëse që synojnë largimin e vëmendjes nga fillimi i reformave primare ekonomike dhe zgjedhore, dhe reformat në fushën e sundimi i ligjit, me ndihmën e të cilave ky vend do të ecë përpara.
“Retorika ndezëse që flet për luftë, shkëputje dhe BeH është e rrezikshme, e papërgjegjshme dhe e papranueshme. Sa i përket statusit të BeH si shtet, nuk kanë rëndësi mendimet, por faktet dhe e drejta ndërkombëtare. Integriteti territorial dhe sovraniteti i BeH janë të garantuara nga Marrëveshja e Paqes e Dejtonit,” thuhet në përgjigje.
Ambasada amerikane thekson se as Dejtoni dhe as Kushtetuta e BeH-së nuk i japin të drejtën e shkëputjes për asnjërën prej dy njësive.
“Çdo veprim që synon shpërbërjen e BeH është një shkelje e Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit. Asnjë entitet nuk ka një të ardhme jashtë Bonjë e Hercegovinës,” tha Ambasada e SHBA-së.
Për më tepër, ambasada amerikane kujton se qëndrimi i SHBA mbi çështjen e Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit dhe të ardhmen e BeH-së si shtet unik është i njohur dhe i pandryshuar.
“Ne jemi të përkushtuar ndaj parimeve të Dejtonit,” përfundon Ambasada e SHBA-së në Sarajevë.
Ndryshe, krerët e partive serbe dhe boshnjake në pushtet në Bosnjë dhe Hercegovinë dje nxitën më tej tensionet në vend me njoftime të reja të shpërbërjes së saj dhe kërcënimeve të luftës.
Milorad Dodik, kryetari aktual i Presidencës së BeH dhe udhëheqësi i Aleancës së Social Demokratëve të Pavarur (SNSD), thirri një takim në Kozara gjatë ditës me përfaqësuesit e partive politike në pushtet në Republikën Serbe për të diskutuar një projekt “ndarje paqësore” në BeH.
Pas takimit, ai u tha gazetarëve se kanë vendosur të “ftonin Federatën e BeH dhe dy partnerë të tjerë për bisedime” mbi të ardhmen e shtetit.
Ai tha se tani ekziston një mundësi e ndarjes në BeH dhe në Republikën Serbe besojnë se është e përshtatshme të pranohen iniciativa të tilla nëse një marrëveshje mbi të ardhmen e shtetit është e pamundur.
“Tani ata po na tregojnë anash për mundësinë e ndarjes. Në një mënyrë paqësore, jo me luftë. Republika Serbe nuk do të ndahet me luftë,” tha Dodik, duke shtuar se Republika Serbe do të formojë ekipin e saj i cili do të negociojë me partnerë nga Federata e BeH.
Ndërsa, kryetari i Partisë së Veprimit Demokratik (SDA), Bakir Izetbegoviq, tha pothuajse në të njëjtën kohë gjatë ditës se nuk ishte i sigurt se nuk do të kishte luftë në BeH.
Në një intervistë për televizionin komercial të Sarajevës Kanal O, Izetbegoviq kujtoi se babai i tij Alia Izetbegoviq gjithashtu besonte në mundësinë e ruajtjes së paqes deri në vitin 1992, kështu që ai u tha qytetarëve të flinin të qetë para fillimit të konflikteve të hapura, sepse nuk do të kishte luftë.
Ai tha se nuk donte të përsëriste gabimin e babait të tij, por theksoi se ai ishte “i gatshëm të qëndronte para popullit të tij” nëse do të kishte një luftë mbi përpjekjet për të ndarë BeH.
“Do të preferoja të vdisja sot sesa të lejoj ‘gjenocidet të qeverisin’ një pjesë të Bosnjë dhe Hercegovinës. Patjetër,” tha Izetbegoviq, duke shtuar se ata që duan të ndajnë BeH mund të jenë në gjendje të fillojnë, por ata sigurisht nuk e dinë se si do të përfundojë.
Një raund i ri diskutimesh nëse BeH do të mbijetojë si shtet u nxit nga këmbëngulja e Dodik për domosdoshmërinë e “ndarjes paqësore”, si dhe shfaqja e një dokumenti “non-paper”, i cili ofron një projekt për të ndryshuar kufijtë në Ballkanin Perëndimor, përfshirë ndarjen e BeH në tri njësi të pavarura.
Një kopje e një dokumenti të tillë u botua nga një portal slloven, duke e lidhur atë me kryeministrin Janez Jansha, i cili refuzoi me forcë lidhjet me propozime të tilla.
