I nderuar zoti President,
Te nderuar te pranishëm,
Ne sot diskutojmë ne këtë panel çështje te sigurisë globale ne 100 vjetorin e Luftës se Pare Botërore, njërës prej luftërave me te përgjakshme ne historinë e njerëzimit.
Debati ynë zhvillohet 100 vite larg asaj kohe dhe natyrisht mësimet e saj duhet ti shërbejnë te ardhmes. Mendoj se një nga mësimet e saj qe duhet mbajtur mend është e vërteta se ajo lufte nisi ne Ballkan dhe u parapri nga luftëra ballkanike, te cilat nga ky gadishull u përhapen ne Europe dhe ne bote. Duhet thënë këtu se Ballkani, përveç luftërave te fillim shekullit qe shkoi, njohu dhe luftërat e fund shekullit te kaluar.
Sot, 100 vite pas Luftës se Pare Botërore dhe rreth dy dekada pas luftërave me te fundit ballkanike, po ta vështrojmë me vëmendje gadishullin tone do konstatojmë se aty bashkëjetojnë dy Ballkane.
Ballkani i paqes, bashkëpunimit, qe ka bere dhe bën përpjekje te mëdha dhe te suksesshme për vendosjen e standardeve demokratike, integrimin ne NATO dhe ne BE. Sot këto janë dëshirat dhe idealet e popujve te gadishullit, te cilët janë te etur te ecin drejt një te ardhme europiane. Por krahas këtij Ballkani ne gadishull ekziston,gjallon edhe
Ballkani i fantazmave te shtetomadhise, ne radhe te pare i serbomadhise dhe tani se fundi dhe i Megali Idea-s.
Zoti President,
zonja dhe zoterinj,
Luftërat ballkanike te fillim dhe fund shekullit qe shkoi qe te gjitha filluan për çështje kufijsh dhe ne tërësi për Serbinë e Madhe por edhe për greko apo bullgaro-madhine.
Ne këtë kontekst janë tejet shqetësuese zhvillimet e muajve te fundit ne rajon, ne te cilat si çështje kryesore ka dale ndryshimi i kufijve, ndarja dhe shkëmbimi i territoreve. Çështja e ndryshimit te kufijve midis Kosovës dhe Serbisë është shndërruar ne teme kryesore te debatit dhe dominon mbi çdo teme tjetër, çka mendoj se përbën kërcënim serioz për paqen pasi është ajo është kryekëput ne funksion te serbomadhise.
Këtu, zoti Vujanoviç tha se për dialogun ai i beson plotësisht zotërinjve Vuçiç dhe Thaçi. Me gjithë respektin qe unë kam per zotin Vujanoviç me duhet te pohoj se unë nuk i besoj absolutisht as njërit dhe as tjetrit dhe kjo sepse ata qe te dy janë vetëm një.
Po pse nuk i besoj unë zotit Vuçiç?! Unë nuk paragjykoj njeri por nuk mund ti besoj sepse ai është i fiksuar dhe po punon pa ndërprere për Serbinë e Madhe.
Zonja dhe zotërinj,
lidhur me sa me sipër unë po ju rikujtoj këtu vetëm deklaratat e zotit Vuçiç ne vizitën e tij te fundit ne Kosove. Ne këtë vizite presidenti i Serbisë nuk vizitoi vende te trashëgimisë fetare serbe ne Kosove, por ai vizitoi vetëm veriun e kësaj republike dhe konkretisht liqenin e Gazivodes, Liposaviqin, Mitrovicën e Veriut ekzakt territoret e Republikës se Kosovës qe ai rivendikon se duhet ti bashkohen Serbisë. Përveç simbolikes se vendeve qe vizitoi presidenti i Serbisë, le te shohim cilat ishin mesazhet qe ai dha për serbet dhe për boten gjate kësaj vizite ne veriun e Republikës se Kosovës.
Ne këtë vizite dy ishin mesazhet e tij kryesore.
Se pari, ai ne mënyre te përsëritur nga Mitrovica e Veriut deklaroi haptas për serbet dhe boten se: Serbia do te behet me e madhe!
Se dyti, ai ne vizitën e tij deklaroi publikisht se Sllobodan Millosheviç, kasapi i shqiptareve te Kosovës dhe boshnjakeve dhe popujve te tjerë te Ballkanit ishte një lider i madh, një udhëheqës i mire por ai beri disa gabime. Me këto deklarata zoti Vuçiç vetëm sa nuk tha haptas se Sllobodani madh mire ua beri viktimave te tij.
Unë gjithashtu nuk mund ti besoj z. Vuçiç sepse ai nuk po bën asgjë tjetër veçse po paraqet dhe mbron projektin e dikurshëm te Sllobodan Miloisheviçit, te paraqitur me dhjetëra here gjate sundimit te tij dhe me vone, për ndarjen e Kosovës, aneksimin e territoreve te veriut te saj për te vazhduar me pas me Republikën serbe te Bosnjës.
Se fundi, dua te shtoj se ne morine e pafundme te dokumenteve dhe akteve ndërkombëtare mbi te cilat qëndrojnë Republika e Kosovës por edhe ajo e Serbisë, nuk ekziston as dhe një i vetëm qe te njohe se midis këtyre dy vendeve ka çështje territoriale qe duhen zgjidhur. Nuk ekziston asnjë dokument ndërkombëtar qe te pohoje se Kosova ka ne territorin e saj qofte dhe një metër katror te territorit te Serbisë.
Çështja e territoreve midis Serbisë dhe Kosovës ekziston vetëm ne projektin e Serbisë se madhe.
Se fundmi, theksoj se këtë ide te shkëmbimit te territoreve, korrigjimit te kufijve, përveç argatëve te Beogradit ne Prishtine, qe tundin tani se fundmi flamurin e Serbisë se madhe, e kundërshtojnë pa përjashtim dhe ne mënyre kategorike te gjitha forcat politike ne pushtet dhe ne opozite te Kosovës, qeveria, parlamenti i saj.
Ja sepse ata te dy për mua, pra Vuçiçi dhe argati i tij, janë një dhe vetëm një. I pari po përdor te dytin për te paraqitur si te vetin projektin e Millosheviçit te Serbisë se Madhe, dhe unë nuk mund kurrsesi ti besoj asnjërit prej atyre.
Zoti President,
zonja dhe zoterinj,
Po ne kuadrin e Ballkanit te shtetomadhise vetëm javën e kaluar ish-ministri i Jashtëm i Greqisë deklaroi para grekeve dhe mbare botes se ai po largohej i lumtur pasi kishte lëne ne tavolinën e presidentit të Republikës helenike tre dekrete për firme, me te cilat territori i atdheut te tij, Greqisë, zmadhohej edhe me mbi 40 mije km katror.
Ky nacionalist i sëmurë, te gjithë këtë sukses luftënxitës te Megali Idea-s e bazoi ne një marrëveshje deti antikushtetuese për Shqipërinë, qe arriti me qeverinë vasale dhe apatride aktuale te Tiranes me te cilën Shqipërisë i grabiteshin mijëra kilometra katror det dhe trilionë metër kub gaz dhe fuçi nafte pasuri te saj kombëtare nëndetare. Pas kësaj deklarate, me shpejtësi marramendëse gjendja po përshkallëzohej drejt një konflikti te gjere ne Ballkanin e shtetomadhise, ne rastin konkret te Megali Idese, por fatmirësisht kryeministri Cipras mençurisht tërhoqi menjëherë marrëveshjet luftënxitëse qe i la trashëgim ish-ministri i tij i Jashtëm nacionalisti i sëmurë Kotzias.
Zonja dhe zotërinj,
duke ju falënderuar për vëmendjen tuaj, dua t’ju siguroj se me këtë ekspoze nuk kam ndërmend te them se ne Ballkan po shkohet drejt një lufte te re ne 100 vjetorin e Luftës se Pare Botërore.
Unë këtë nuk e besoj, por vetëm desha te theksoj se ne interesin me te mire te sigurisë, paqes dhe stabilitetit nuk duhen nxjerre jashtë vëmendjes demonët e shtetomadhise qe gjallojnë ende ne rajonin tone.
Faleminderit!
*Fjala e mbajtur me 25 tetor ne Forumin Ndërkombëtar Crans Montana, Geneve.
