“Oksigjen, oksigjen, mund të më gjeni oksigjen?”, janë frazat më të shpeshta që mund të dëgjohen më së së shpeshti në këtë kohë në shtetin aziatik të Indisë.
Zgjohem këtë mëngjes nga një telefonatë e ankthshme nga një mësues shkolle, burri 46-vjeçar që ka luftuar me COVID-19 në një spital të Delhit të uritur nga oksigjeni. Kështu e nis rrëfimin e vet korrespodenti i BBC-së, Soutik Biswas, i cili jeton dhe vepron në Indi.
Kështu do ta nisim sërish ditën, i them vetes. Thjesht një ditë tjetër e jetës në një qytet ku frymëmarrja është bërë luks për kaq shumë.
“Ne punojmë në telefon, dërgojmë thirrje SOS. Mes tingujve të monitorëve që alarmojnë, gruaja na tregon se numri i ngopjes së oksigjenit të burrit të saj është ulur në 58. Pak më vonë ai rritet në 62. Supozohet që ju duhet të konsultoheni me mjekun tuaj nëse numri shkon në 92 ose më ulët”, shtoi ai.
Ajo na tregon se është e lumtur që është rritur. Dhe burri i saj është ende duke folur dhe i vetëdijshëm.
I dërgoj mesazh një shoku mjek që punon në kujdesin kritik. “Pacientët mbeten llafazanë edhe kur numri i tyre arrin 40”, më dërgon ajo.
Merr gazetën. Njëzet e pesë pacientë të sëmurë rëndë kanë vdekur në një spital të njohur privat. Presioni i oksigjenit ishte ulur në kujdesin kritik dhe shumë pacientëve po u jepej oksigjen manualisht, tha spitali.
Ka një fotografi të dy burrave dhe një gruaje që ndajnë një cilindër në faqen e parë. Tre të huaj – të kapur nga një tragjedi e sjellë nga përtacia publike dhe neglizhenca e qeverisë – që ndajnë një litar shpëtimi.
Djali 40-vjeçar i njërit prej burrave, thotë një raport, vdiq jashtë të njëjtit spital disa ditë më parë, duke pritur për një shtrat. Megjithatë, ai kishte gjetur një barelë, shkruan në raportin e gazetës.
Kjo është ajo që indianët e pikëlluar janë mirënjohës për momentin: nëse nuk mund të siguroni shtretër, ilaçe ose oksigjen për të shpëtuar të dashurin tim, të paktën jepni atyre një barelë për të pushuar kufomat e tyre.
Ndërsa dita përparon, e kuptoj që asgjë nuk ka ndryshuar. Pacientët po vdesin sepse nuk ka oksigjen. Ilaçet janë ende të pakta dhe në tregun e zi. Ka grumbullime dhe blerje paniku sikur të jemi në një luftë.
Në shumë mënyra, ne jemi. Mësuesi përsëri telefonon. Spitali nuk ka as një matës rezervë të rrjedhës së oksigjenit, kështu që ajo duhet të marrë një.
Ne punojmë në telefon, dërgojmë thirrje në Twitter. Dikush arrin të marrë një pajisje, e cila përdoret për rregullimin e furnizimit nga cilindri tek pacienti.
Përkundër asaj që thotë qeveria, gjërat po shkojnë nga e keqja në më keq. Depozitat e oksigjenit nuk po ia dalin me kohë qytetit për të shpëtuar pacientët. Nuk ka shtretër, pak ilaçe.
Edhe të privilegjuarve të Indisë nuk u mbetet asnjë privilegj: një redaktor reviste më thirri pasdite, duke kërkuar një bombolë oksigjeni për një pacient të sëmurë, të cilin ai e njeh.
Në ndërtesën e banesës ku unë jetoj, banorët po përpiqen të blejnë disa përqendrues oksigjeni në rast se dikush “ka nevojë për ndihmë me frymëmarrjen”. Pesëdhjetë e shtatë banorë janë të infektuar dhe të izoluar në shtëpitë e tyre.
Pacientët janë lënë të ruhen vetë. Për shumë është një rrugë e ngadaltë dhe graduale drejt vdekjes. COVID-19 është një sëmundje me shumë prita.
“Edhe nëse po vdes, derisa të vdes në të vërtetë, unë jam ende duke jetuar”, shkroi Paul Kalanithi, një neurokirurg.
Prodhuesi më i madh në botë i vaksinave, Instituti Serum i Indisë, supozohej të furnizonte vendet e varfra nën skemën Covax , kryesisht në Afrikë. Dozat tani janë devijuar për nevojat e Indisë, e cila në vetvete ka luftuar për të marrë materiale për prodhimin e vaksinave nga SHBA.
Si pasojë e krizës, këtë muaj India dërgoi vetëm 1.2 milion doza jashtë vendit krahasuar me 64 milionë në tre muajt e mëparshëm.
Ka vetëm mëshira të vogla për viktimat që gulçojnë në një virus vdekjeprurës sot në Indi.
