Viktor Orban është një nga politikanët më dinakë në Evropë. Kryeministri i Hungarisë ka bërë shumë për të siguruar pushtetin e tij. Nga marrja e kontrollit të medias deri te vendosja e kontrollit mbi ligjin elektoral që favorizon partinë e tij të djathtë Fidesz.
Plani i tij është të krijojë një shtet paralel që do të lejojë kryeministrin dhe aleatët e tij, të mbajnë kontrollin në shumicën e fushave të jetës, pasi ata nuk janë më zyrtarisht në pushtet.
Sondazhet tregojnë se ka gjithnjë e më shumë gjasa që Fidesz mund të humbasë në zgjedhjet parlamentare 2022. Hungarezët janë të lodhur nga Orban. Ata po sëmuren nga të gjitha skandalet dhe punët në të cilat janë përfshirë familja e tij dhe miqtë e partisë.
Të martën, Asambleja Kombëtare, në të cilën Fidesz gëzon një shumicë prej dy të tretave, miratoi projekt-ligjin që lejon krijimin e një agjencie joqeveritare për të administruar pasuritë publike dhe 32 fondacione të ngjashme.
Shumë fondacione do të marrin përsipër drejtimin e universiteteve shtetërore, përfshirë spitalet. Të tjerëve do t’u besohet detyra që mbulojnë shumicën e fushave të jetës publike.
Nga arsimi, arti dhe media deri te familja, të rinjtë, sporti, mjedisi dhe bujqësia, te ekonomia, marrëdhëniet ndërkombëtare dhe mbështetja e pakicave hungareze jashtë vendit.
“Si rezultat, çdo kabinet i ardhshëm do të duhet të ndajë një pjesë të pushtetit të tij me një “qeveri paralele të drejtuar nga Viktor Orban dhe e fshehur thellë në administratë”, shkroi avokati dhe ish-deputeti i opozitës Andras Schiffer.
Pasuritë e shtetit u rishpërndanë
Përveç kontrollit të universiteteve dhe pasurive të tyre, fondacionet do të marrin pasuri të patundshme. Nga ndërtesa të thjeshta deri te kështjella, parqet dhe pyje, si dhe aksionet në ndërmarrjet shtetërore. Një shembull është Kolegjiumi Mathias Corvinus (MCC).
Një organizatë e vogël dhe relativisht e parëndësishme e ngritur nga mbështetësi i Fidesz dhe biznesmeni Andras Tombor për të trajnuar njerëzit për pozicione drejtuese.
MCC ka fituar 10% të aksioneve në gjigantin hungarez të naftës dhe gazit MOL, si dhe në kompaninë farmaceutike Gedeon Richter, ku fitimi mendohet të jetë me një vlerë 1 miliardë euro (1.2 miliardë dollarë).
Gjithashtu, ajo do të marrë pasuri të patundshme dhe miliarda forintë Hugarian nga arkat e shtetit.
Themelet janë krijuar që të jenë të pavarura dhe nuk do t’i nënshtrohen kontrollit shtetëror.
Megjithëse atyre u lejohet të shpenzojnë fonde vetëm për qëllimet e synuara për të cilat janë vendosur.
Një ndryshim kushtetues i miratuar dhjetorin e kaluar, do të sjellë votimin parlamentar të dy të tretave për çdo ndryshim të bërë nga funksionimi i fondacioneve në Hungari.
Është shumë e vështirë që opozita të marrë një shumicë të tillë në të ardhmen e parashikueshme.
Bordet e administrimit do të drejtojnë fondacionet, dhe anëtarët janë emëruar tashmë për një kohë të pacaktuar.
Pasardhësit do të emërohen nga vetë bordet. Ministrat dhe sekretarët e shtetit, si dhe shumë biznesmenë që janë afër Orbanit, aktualisht numërohen midis të besuarve të njohur.
