Kur Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve ndryshuan udhëzimet rreth mbajtjes së maskave në 13 maj 2021, shumë amerikanë nuk ishin dakord me vendimin.
Tani kushdo që është plotësisht i vaksinuar mund të marrë pjesë në aktivitetet në ambiente të hapura ose të mbyllura, të mëdha apo të vogla, pa mbajtur maskë ose distancë fizike.
Anthony Fauci, këshilltari kryesor i Presidentit Biden, tha se udhëzimi i ri është ” bazuar në evolucionin e shkencës ” dhe “shërben si një nxitje” për pothuajse dy të tretat e amerikanëve të cilët nuk janë vaksinuar ende plotësisht dhe nuk mund të dalin lirshëm.
Por disa njerëz nuk mund të vaksinohen për shkak të problemeve të tjera shëndetësore. Të tjerët me sistemin imunitar të dobët nga kanceri ose trajtimet mjekësore, mund të mos jenë plotësisht të mbrojtur nga vaksinat, raporton abcnews.al
Fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç do të mund të vaksinohen me Pfizer-BioNTech, por asnjë vaksinë anti-COVID-19 nuk është ende e autorizuar për gati 50 milion fëmijë në SHBA më të vegjël se 12 vjeç.
Ndërsa hiqen kufizimet dhe njerëzit kanë filluar të mos mbajnë më maskat, disa të tjerë janë të shqetësuar: A mund të infektoheni me COVID-19 nga dikush që është vaksinuar?
Vaksinat jo gjithmonë parandalojnë infeksionin
Studiuesit kanë shpresuar gjithmonë të zhvillojnë vaksina të sigurta për të parandaluar që gjysma e personave të vaksinuar të zhvillojnë simptoma të Covid-19. Për fat të mirë, vaksinat i kanë tejkaluar pritshmëritë. Për shembull, vaksina Pfizer ka rezultuar 95.3% efektive pas dy dozave te 6.5 milion banorë të Izraelit, të moshës mbi 16 vjeç që kanë marrë vaksinën.
Brenda dy muajve, midis 4.7 milion personave të vaksinuar plotësisht, rastet pësuan rënie deri në 30%. Në mënyrë të ngjashme në Kaliforni dhe Teksas, vetëm 0,05% e punonjësve të kujdesit shëndetësor të vaksinuar plotësisht rezultuan pozitivë me COVID-19.
Prodhuesit e vaksinave shpresojnë që, përveç parandalimit të sëmundjes, vaksinat e tyre do të sigurojnë imunitet, ku vaksinimi bllokon mikrobet që të mos mund të futen në trup. Ky imunitet sterilizues do të thotë që dikush që është vaksinuar nuk do të infektohet me virus dhe as nuk do ta transmetojë atë. Megjithatë, që një vaksinë të jetë efektive, nuk ka nevojë të parandalojë që mikrobi të infektojë një person të imunizuar, raporton abcnews.al.
Kur bëhet fjalë për COVID-19, imunologët ende po zbulojnë ato që ata i quajnë ” korrelacionet e mbrojtjes “, faktorë që parashikojnë sesa i mbrojtur është dikush kundër koronavirusit. Studiuesit besojnë se një sasi optimale e ” antitrupave neutralizues “, lloji që jo vetëm që lidh virusin por edhe parandalon ata nga infektimi, janë të mjaftueshme për të shmangur infeksionet e përsëritura.
A mund të përhapë koronavirusin një person i vaksinuar?
Imunologët shpresojnë që vaksinat që mbrojnë nga sëmundjet virale të zvogëlojnë transmetimin e virusit pas vaksinimit. Por në të vërtetë është e ndërlikuar të kuptosh nëse njerëzit e vaksinuar nuk përhapin mikrobe. COVID-19 përbën një sfidë të veçantë sepse njerëzit asimptomatike dhe para-simptomatike mund të përhapin sëmundjen dhe gjurmimi dhe testimi i pamjaftueshëm i kontakteve do të thotë që personat të cilët janë pa simptoma zbulohen shumë rrallë.
Disa shkencëtarë vlerësojnë se numri i rasteve asimptomatike në popullatën e përgjithshme mund të jetë 3 deri në 20 herë më i lartë se numri i rasteve të konfirmuara. Hulumtimet sugjerojnë që rastet asimptomatike ose të personave që kanë zhvilluar simptoma të lehta që nuk janë dokumentuar mund të jenë përgjegjës për deri në 86% të të gjitha rasteve, raporton abcnews.al
Në një studim, CDC testoi personelin e kujdesit shëndetësor dhe punëtorë të tjerë të vijës së parë në tetë vende të SHBA për SARS-CoV-2 për tre muaj, pavarësisht nga simptomat ose statusi i vaksinimit. Studiuesit zbuluan se pjesëmarrësit e imunizuar plotësisht kishin 25 herë më pak të ngjarë të rezultonin pozitivë me COVID-19 sesa ata që ishin të pavaksinuar.
Kjo nënkupton se nëse njerëzit e vaksinuar janë të mbrojtur nga vaksinimi, ata gjithashtu nuk kanë gjasa të përhapin virusin. Por pa gjurmimin e kontaktit është e pamundur të kuptojmë nëse ky supozim është i vërtetë. Ajo që dimë me siguri është se nëse dikush sëmuret me COVID-19 pas vaksinimit, simptomat do të jenë më të lehta.
Studimet kanë zbuluar se njerëzit të cilët rezultuan pozitivë me COVID-19 pasi morën vetëm dozën e parë të vaksinës, kishin nivele më të ulëta të virusit në trupat e tyre sesa njerëzit e pavaksinuar që rezultuan pozitivë. Studiuesit besojnë se ngarkesa virale e zvogëluar tregon se njerëzit e vaksinuar që infektohen me virus do të jenë më pak infektues sepse virusi nuk do të jetë aq infektues sa të përhapet te të tjerët.
Një studim paraprak i cili ende nuk është rishikuar nga kolegët tregon që vaksina Moderna mRNA COVID-19 mund të prodhojë antitrupa që luftojnë koronavirusin. Antitrupat në gojë dhe hundë bllokojnë virusin të futet në trup, duke siguruar në mënyrë efektive “imunitetin sterilizues”. Kjo do të thotë gjithashtu se njerëzit e vaksinuar ndoshta nuk do ta përhapnin virusin përmes piklave të frymëmarrjes.
Këto prova janë premtuese. Por pa më shumë studime, shkencëtarët nuk mund të arrijnë në përfundimin se vaksinat COVID-19 me të vërtetë mbrojnë nga të gjitha transmetimet. Studiuesit po përpiqen të dalin në përfundime përmes gjurmimit të kontakteve, vullnetarëve të vaksinuar dhe të pavaksinuar.
Mbrojtja dhe parandalimi lidhen me njëra-tjetrën
Vaksinat ndihmojnë në ngadalësimin e përhapjes së një sëmundje infektive duke thyer zinxhirin e infeksionit. Kjo është mënyra se si një vaksinë rrit imunitetin e tufës – njerëzit më të rrezikuar dhe jo të imunizuar janë të rrethuar nga një “tufë” njerëzish që janë bërë imunë, falë vaksinimit ose infeksionit të mëparshëm.
Por studimet sugjerojnë që, për një kombinim të arsyeve biologjike dhe shoqërore, vetëm vaksinimi nuk ka gjasa të arrijë imunitetin e tufës kundër COVID-19 dhe të mbajë plotësisht në kontroll koronavirusin, raporton abcnews.al
Në fakt, vetëm vaksinimi mund të marrë shumë kohë për të zhdukur çdo sëmundje. Përhapja e virusit midis personave të vaksinuar në New York tregon se njerëzit e vaksinuar jo vetëm që ende mund të infektohen, por ata gjithashtu mund të transmetojnë koronavirusin në kontakte të ngushta.
Grupet e testuara, të tilla si ekipe sportive profesionale, vënë në pah faktin se infeksionet e lehta, asimptomatike midis vaksinuarve në popullatën e përgjithshme mund të jenë në të vërtetë më të shpeshta sesa janë raportuar.
Një shpërthim i ngjashëm në punëtorët e aeroportit në Singapor tregon se, edhe midis të vaksinuarve, variantet të reja dhe më infektive mund të përhapen shumë shpejt. Masat e lehtësuara nga CDC, kanë për qëllim të sigurojnë njerëzit e vaksinuar se ata janë të sigurt nga sëmundjet serioze.
Dhe ata janë. Por kjo situatë është më pak e qartë për të pavaksinuarit që jetojnë me ta. Derisa të arrihet imuniteti afër tufës kundër COVID-19 dhe të ketë prova të qarta që njerëzit e vaksinuar nuk e përhapin virusin, shumë epidemiologë besojnë se është më mirë të shmangen situatat ku mundësia për tu infektuar është shumë e madhe.
Vaksinimi, i koordinuar me mbajtjen e maskave dhe distancimin shoqëror është ende një mënyrë efektive për të qenë më të sigurt.
