Me përjashtim të disa mangësive në agjendën e përditshme mediale të dëshpëruar (kolumna e Zvezdan Georgievskit në portalin Prizma, për shembull), shumica e komenteve në media dhe në mediat sociale në lidhje me “agjendën e gjelbër” të njoftuar të BDI u reduktuan në reagime sipërfaqësore proverbiale ndaj shënimeve të mprehta.
Shkruan: Branko Gerovski
Për këtë të fundit, natyrisht, kam mirëkuptim dhe simpati. Ata mund të mirëpresin Vedat e BDI-së dhe shigjetat cinike që u drejtohen atyre me fytyra të tharta, por ata duhet ta kuptojnë se ironia me të cilën u përshëndet “reforma ideologjike” e partisë së Ali Ahmetit është pasojë e mosbesimit të ndërtuar me vite. Ky fenomen është padyshim pasojë e paragjykimeve, por integruesit duhet të mendojnë edhe për fajin e tyre, gabimet dhe dobësitë e tyre, për shkak të të cilave është ngritur muri i mosbesimit.
A është shterur “agjenda kombëtare”?
Nejse, siç vërehet saktësisht në analiza pak më serioze, një nga motivet kryesore për ribrandimin e BDI dhe “përqafimin” e “agjendës së gjelbër” buron nga fakti famëkeq se “agjenda kombëtare” e partisë është shteruar. Partia e Ali Ahmetit, së pari si një formacion i rregullt ushtarak dhe pastaj si një parti e rregullt politike (unë do të argumentoja për rregullsinë për të dy, por ajo temë tashmë është e kaluar), në atë drejtim arriti fjalë për fjalë gjithçka që mund të arrihej.
Nga viti 2001 e deri më sot, domethënë në dy dekadat e fundit, Maqedonia ka ndryshuar thelbësisht si kushtetutën e saj zyrtare dhe atë thelbësore. Formalisht, ky vend sot është një federatë dygjuhëshe. Në mënyrë joformale, të paktën sipas shpërndarjes së forcave në legjislaturë dhe ekzekutive, faktori politik dikur “pakicë”, shqiptar, tashmë është plotësisht i barabartë me maqedonasin. Emërimi i “zëvendëskryeministrit të parë” ka krijuar madje një dualitet zyrtar të kryeministrit kryesor të vendit, megjithëse kjo nuk pranohet publikisht.
Ky prodhoi një realitet krejt të ri për shqiptarët. Pozicioni i tyre në shoqëri është i tillë që e bën të pakuptimtë “agjendën kombëtare”. Kjo thjesht imponon nevojën për një reformë më të plotë të BDI-së.
Fituesi i zgjedhjeve
Ali Ahmeti aktualisht është politikani më me përvojë, me përvojën më të gjatë në politikë dhe në pushtet. Në të kaluarën, duke përfituar nga meritat e mëdha të partisë së tij për “çështjen shqiptare”, por edhe klientelizmin si një metodë për të ruajtur mbështetjen e votuesve, ai ka arritur të bëhet një fitues “kronik” i zgjedhjeve në kampusin e tij etnik dhe një partner i detyrueshëm në duke formuar secilën fuqi. Nga viti 2007 e deri më sot, që do të thotë gati një dekadë e gjysmë, BDI është në pushtet. Siç e shohim, vetëm BDI mund ta shpëtojë LSDM-në nga një debakl në zgjedhjet lokale. Ahmeti gjithashtu planifikon ta bëj këtë dhe pastaj ta “ngarkojë” atë me koncesione të reja politike.
Vetëm një politikan me një status të tillë, por edhe me një ndjenjë të pagabueshme të ndryshimeve të pashmangshme, mund të paraqitej të Shtunën në Parkun e Qytetit në Shkup (për herë të parë në jetën e tij) dhe të njoftojë surprizën e madhe që shpalli disa ditë më parë në pamje me tullumbace të gjelbërta. Dhe një e papritur ndodhi vërtet. Ndërsa të gjithë prisnin që ai të shpallte një kandidat të përbashkët me LSDM për kryetar të Shkupit, për shembull, Ahmeti mbajti një fjalim për të rinjtë dhe njoftoi se BDI po fillon “një politikë të re, një mënyrë të re të drejtimit të politikës dhe veprimit të drejtpërdrejtë, jashtë të drejtave etnike , zhvillimin dhe integrimin. “” Politika e drejtësisë mjedisore, cilësia e jetës “.
“BDI e pranon plotësisht këtë agjendë të gjelbër si pjesë të Marrëveshjes së Gjelbër Evropiane dhe e shton atë në shtyllat e saj të programit si një përparësi,” tha Ahmeti.
Agjenda është “jeshile”, por shumë ambicioze
Analistët sipërfaqësorë, ata që zakonisht merren më shumë me kombinimet në prapaskenë dhe më pak me analizën e asaj që thuhet (ndonjëherë duhet të jetë, natyrisht), menduan se lideri i BDI-së ose po bënte shaka ose po “nuhante” disa ” grante “të gjelbërta”. kështu që ai vendosi t’i merrte ato. Por në fjalën e tij, Ahmeti tha pothuajse gjithçka që duhej thënë për të kuptuar se sa i rëndësishëm ishte një kthesë në pozicionimin e partisë së tij. Ai lidhi cilësinë e jetës, ekonominë dhe punësimin, energjinë dhe efiçencën e energjisë, rrugët dhe hekurudhat moderne, infrastrukturën, shëndetësinë, arsimin, drejtësinë jo-selektive kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, politikat sociale, dixhitalizimin dhe mjedisin me “axhendën e gjelbër” “.
Për ta bërë edhe më të qartë, Ahmeti shtoi se “paratë e dedikuara për agjendën e gjelbër janë një investim”, sepse në të ardhmen “agjenda e gjelbër” do të përshkojë të gjitha politikat e zhvillimit, pasi do të varet nga investimet e huaja dhe fondet. Mund të jetë një ekzagjerim të thuash se Maqedonia do të bëhet një “udhëheqës rajonal dhe evropian në politikën e agjendës së gjelbër”, siç thotë lideri i BDI-së, por Ahmeti nuk dëshiron ta humbasë shansin për të qenë udhëheqësi i asaj agjende të re në Maqedonia, sepse objektivisht do të thotë pushtet dhe para, por edhe një kontribut serioz për “çështjen shqiptare”.
Edhe populizmi po i qëndron jeshiles
Si konfirmim i rëndësisë së “Agjendës” për zhvillimin e shoqërive evropiane, dy ditë pas njoftimit të ribrandimit të BDI-së erdhi lajmi se Këshilli i Bashkimit Evropian ka miratuar një Fond të Tranzicionit të Drejtë me vlerë 17.5 miliardë euro, i cili synon të bëjë një “tranzicion të gjelbër, i drejtë dhe gjithëpërfshirës “. Ky fond do të financojë projekte që do të lehtësojnë kostot socio-ekonomike të komuniteteve të BE-së që varen shumë nga lëndët djegëse fosile ose industritë dhe kanë nevojë për të diversifikuar ekonominë lokale.
Dilema kryesore është se sa me sukses liderët e BDI-së do të “shesin” agjendën e tyre të re, duke pasur parasysh faktin se njerëzit në këtë parti akuzohen shpesh për incidente mjedisore dhe dhunë të rëndë mjedisore. Përshtypja e parë është se Ahmeti do të përpiqet ta fshijë atë njollë duke zëvendësuar thjesht imazhin e vogël me një të madh dhe duke përqendruar vëmendjen në projektin e ri spektakolar. Për shembull, BDI nuk do të shkaktojë një grindje publike se kush është fajtor për deponitë ilegale dhe përdhosjen e bukurive natyrore në shumë pjesë të Maqedonisë. Në vend të kësaj, partia dhe stafi i saj ekzekutiv do të jenë bartësit e projektit madhështor për ndërtimin e pesë deponive rajonale, të cilat do të adresojnë çështjen e mbeturinave në mënyrë sistematike, me cilësi dhe në mënyrë të përhershme.
Disa nga politikat e reja do të kenë një dimension të ri populist dhe klientelist. Si projekti për subvencionimin e kostove për instalimin e pajisjeve të gazit në automjete, i cili drejtohet nga departamenti i ministrit Kreshnik Bekteshi. Projektet e njohura, natyrisht, janë krijuar për të tërhequr simpatinë e votuesve dhe për këtë arsye “agjenda e gjelbër” e BDI-së do të ridizenjohet lehtësisht dhe në mënyrë cilësore dhe në një agjendë popullore parazgjedhore para zgjedhjeve lokale.
Më mirë një “axhendë e gjelbër” sesa një “Republikë e Iliridës”
Komentet e mërzitshme do të zbuten, sipas parimit tradicional, sipas të cilit çdo “surprizë” ose lajm është i mirëpritur dhe na dërgohet – çdo mrekulli në tre ditë. Ahmeti do të ketë nevojë për pak më shumë përpjekje për të kapërcyer rezistencën në opozitën shqiptare, si dhe në fraksionet në BDI. Por unë besoj se ky është tashmë një rrezik i llogaritur për të dhe mbështetësit e tij besnikë. Më në fund, mendoj se publiku i gjerë, herët a vonë, do të komentojë përmbysjen në BDI me një mantra të re – “agjendë e gjelbër” më e mirë e BDI-së sesa me “Republikën e Iliridës”.
Me një fjalë, para pensionimit politik, të shpallur tre vjet nga tani, Ali Ahmeti gjeti një temë të re, të dobishme dhe argëtuese politike. Lodër e re. Të paktën nuk do të ketë asnjë të qarë nga ky. Dhe të mëdhenjtë janë si të vegjlit – kur marrin një zhurmë të re në duart e tyre, ata nuk e lënë atë derisa të ngopen.
