Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka dhënë alarmin për atë që ai e quan dëshirën e presidentit rus Vladimir Putin për të nxitur konfliktin në rajonin e trazuar të Ballkanit.
Ai paralajmëroi se Putini po kërkon të shpërqendrojë nga përpjekjet e dështuara ushtarake të Rusisë në Ukrainë, duke nxitur tensionet në një rajon të Evropës ku kultura ruse ende ka ndikim të rëndësishëm.
“Kushtojini vëmendje Ballkanit. Më besoni, ne po marrim informacione. Rusia ka një plan të gjatë… Nëse partnerët tanë nuk bëjnë asgjë tani, do të ketë një shpërthim tjetër”, tha Zelensky, transmeton Klankosova.tv.
Këtë deklaratë e ka mbështetur Rebekah Koffler, analiste strategjike e inteligjencës ushtarake dhe autore e librit “Putin’s Playbook”.
“Zelenskyy ka të drejtë. Një konflikt ka nisur në Ballkan prej muajsh, nëse jo më gjatë”, tha ajo për Fox News Digital. “Ndërsa Rusia nuk ka gjasa të fillojë një luftë të plotë në këtë kohë – pasi Putini ka përkushtuar pjesën më të madhe të fuqisë ushtarake dhe materialit të tij në fushën e betejës në Ukrainë – është pothuajse e sigurt që Moska do të vazhdojë operacionet e saj të fshehta të destabilizimit në Ballkan”.
“Rusia nuk e njeh pavarësinë e Kosovës. Shpërbërja e Jugosllavisë ishte një goditje e fortë për Putinin. Pra, ndryshimi i situatës në Kosovë është qëllimi i tij strategjik. Prandaj, ne do të shohim gjithnjë e më shumë destabilitet në Ballkan, veçanërisht tani që Shtetet e Bashkuara janë hiper-përqendruar në Lindjen e Mesme”.
Forcat ruse prisnin një fitore të shpejtë mbi forcat e armatosura ukrainase dhe pak rezistencë nga popullsia gjatë pushtimit fillestar, me shumë që parashikonin rënien e Kievit brenda disa ditësh. Gjatë gati dy viteve luftime, Ukraina, me mbështetje të qëndrueshme ushtarake dhe financiare nga ShBA dhe NATO, i shtyu forcat ruse në lindje dhe çliroi territorin e pushtuar. Shifrat e fundit të dhëna nga Britania e Madhe vlerësojnë se mbi 300,000 ushtarë rusë janë vrarë ose plagosur dhe dhjetëra mijëra janë dezertuar.
Nëse Rusia synon të mbjellë destabilitet në Ballkan për të shpërqendruar vëmendjen nga dështimet ushtarake në Ukrainë, nuk do të ishte befasi për asnjë vëzhgues të rajonit.
“Zelensky ka absolutisht të drejtë. Putini me të vërtetë dëshiron të nxisë konflikte në pjesë të tjera të botës për të shkëputur vëmendjen nga Ukraina pasi ai e konsideron luftën në Ukrainë si një luftë ekzistenciale për Rusinë dhe nuk do të ndalet në asgjë për ta fituar atë”, një burim diplomatik me njohuri prej eksperti për rajoni, i tha “Fox News Digital”.
ShBA-ja është përpjekur të shtyjë Serbinë dhe vendet e tjera të Ballkanit që të bëjnë reformat e nevojshme demokratike për të përmbushur angazhimet e tyre dhe për t’u bashkuar me BE-në. Një element qendror i këtij projekti është normalizimi i marrëdhënieve të Serbisë me armikun e vjetër, Kosovën.
Disa vëzhgues dhe politikëbërës mendojnë se ShBA, nën administratat e njëpasnjëshme, nuk është angazhuar mjaftueshëm me Ballkanin pasi fokusi është zhvendosur në kriza të tjera më urgjente të politikës së jashtme në Ukrainë, luftën e Izraelit ndaj Gazës dhe ambiciet e Kinës kundër Tajvanit.
“Ndërsa Rusia vazhdon aksionin e saj për të rritur ndikimet e saj në Ballkan dhe ka pasur sukses në Malin e Zi, ku partitë pro-ruse sundojnë vendin, Perëndimi dhe ShBA vazhdojnë me politikën e tyre naive qetësuese ndaj Beogradit dhe përpjekjet e tyre për të afruar një vend satelit rus, siç është Serbia”, tha për “Fox News Digital”, Agim Nesho, ish-ambasador i Shqipërisë në ShBA dhe Kombet e Bashkuara.
“Mungesa e një strategjie të qartë të ShBA-së për Ballkanin i mundëson Rusisë të zbatojë projektet e saj revizioniste në rajon”.
Ballkani Perëndimor është terren pjellor për nxitjen e konflikteve dhe Rusia ka shumë pasuri kulturore për ta realizuar atë. Putini dëshiron ta mbajë rajonin e Ballkanit të ndarë dhe ta pengojë atë të integrohet rehat në NATO dhe BE.
Rusia ka lidhje të thella historike, kulturore dhe fetare me Ballkanin dhe narrativat simpatike për Rusinë shpesh burojnë nga Kisha Ortodokse Serbe (KOS). Përmes KOS-it dhe subjekteve të tjera, Rusia është në gjendje të përhapë dezinformata përmes mediave miqësore pro-ruse dhe mediave sociale për të ndikuar në elementë të shoqërisë që kanë simpati pro-ruse, kryesisht në komunitetet etnike serbe në Kosovë, Bosnjë dhe Mal të Zi, si dhe në vetë Serbi.
“Rusia, natyrisht, vazhdon të ushtrojë ndikim kryesisht përmes luftës së saj propagandistike, e cila mbetet e fortë, veçanërisht në Serbi, e cila nuk ka vendosur sanksione kundër Rusisë”, tha për “Fox News Digital” Helena Ivanov, bashkëpunëtore në Shoqërinë “Henry Jackson”, transmeton Klankosova.tv.
Kjo nuk do të ishte hera e parë që Rusia akuzohej se po përpiqej të destabilizonte një vend të Evropës Lindore me lidhje me ish-Bashkimin Sovjetik. Qeveria e Moldavisë pretendoi se Rusia kishte planifikuar të nxiste një grusht shteti për të përmbysur qeverinë e saj pro-evropiane në mars.
ShBA-ja nuk besonte se kishte një kërcënim të menjëhershëm ushtarak ndaj Moldavisë, por Koordinatori i Këshillit të Sigurisë Kombëtare për Komunikimet Strategjike, John Kirby tha në atë kohë se ShBA-ja besonte se asetet ruse, me lidhje të mundshme me inteligjencën ruse, po kërkonin të organizonin protesta dhe të nisnin një kryengritje kundër qeverisë moldave.
Ndërsa është e vërtetë që Rusia kërkon të ndikojë në rezultatet politike dhe kulturore në Ballkan, nuk ka frikë legjitime se Putini do të nisë ose do të nxisë një konflikt të stilit të Ukrainës në një rajon që është i integruar fort në NATO dhe rrit lidhjet e tij me BE-në.
“Skenari i Ukrainës në këtë rajon mbetet jashtëzakonisht i pamundur për shkak të faktit se trupat e KFOR-it mbeten në Kosovë dhe shërbejnë si një mbrojtje e fortë që pengon secilën palë të përshkallëzojë tensionet në një luftë të gjithanshme. Angazhimi i vazhdueshëm i KFOR-it mbetet kështu vendimtar”, paralajmëroi Ivanov.
