Në seancën e sotme të 26-të të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut u përcaktuan propozimet për ndryshime dhe plotësime në Ministrinë e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor në lidhje me 8 ligje në fushën e mjedisit, si më poshtë: Ligji për cilësinë e ajrit të ambientit, Ligji për mjedisin , Ligji për Mbrojtjen e Natyrës, Ligji për Ujërat, Ligji për Kontrollin e Emetimeve të Përbërjeve Organike të Avullueshme gjatë Përdorimit të Benzinës, Ligji për Shtigjet Malore, Ligji për Zhurmën dhe Ligji për Organizmat e Modifikuar Gjenetikisht.
“Disa nga këto propozime janë dorëzuar një herë në Kuvend, por nuk u miratuan sepse i njejti u shpërbë. Në fillim të mandatit, propozimi për parashikimin e mundësisë së rritjes së gjobave në fushën e mjedisit në Ligjin për Kundërvajtje u paraqit në Kuvend dhe tani ne kemi përgatitur në mënyrë të përshtatshme ndryshimet në të gjitha ligjet e veçanta. Për miratimin e këtyre propozimeve, është e nevojshme që Kuvendi i RMV-së të miratojë ndryshimet në Ligjin për Kundërvajtje dhe shpresoj se kjo do të bëhet sa më shpejt që të jetë e mundur, në mënyrë që këto ndryshime kryesore në fushën e menaxhimit të ajrit dhe zonave të kontaminuara dhe të fillojë zbatimi i ndryshimeve në praktikë, “tha Ministri i Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor Naser Nuredini, me rastin e përfundimit me sukses të procedurës qeveritare për miratimin e propozimeve.
Në këto plotësim-ndryshime, u bë harmonizimi i Ligjit për Kundërvajtje dhe Ligjit për Inspektim, dhe parashikohet një rritje shtesë e gjobave (deri në 20 herë), në përputhje me ndryshimin e propozuar më parë në Ligjin për Kundërvajtje, i cili u paraqit në Kuvend për miratim.
Me gjoba më të larta për shkeljet në mjedisin jetësor, si dhe futjen e detyrimit për të kompensuar dëmin e bërë, pritet të sigurohet mbrojtje më e madhe e mjedisit jetësor dhe parandalim, domethënë një efekt parandalues mbi ndotësit.
Përveç rritjes së shumës së gjobave, Ligji për Cilësinë e Ajrit të Ambientit dhe Ligji për Mjedisin parashikojnë ndryshime në dispozitat materiale në mënyrë që të rregullohen më mirë zonat.
Gjegjësisht, Ligji për Cilësinë e Ajrit të Ambientit transpozon Direktivën e BE-së për Ajrin, e cila parashikon detyrime më precize për vetëqeverisjen lokale për përgatitjen e Planeve të Menaxhimit të Ajrit, me masa specifike dhe të detyrueshme që duhet të merren në rast të rritjes së përqendrimeve të ndotësve: rregullimi i transportit, industrisë, orarit të punës, lirimi i grupeve të cenueshme dhe të ngjashme.
Kjo buron nga fakti se, veçanërisht në dimër, tejkalohen në mënyrë të përsëritur vlerat kufitare mesatare ditore të grimcave të pezulluara PM 10 dhe PM 2.5 në qytete në të gjithë vendin dhe ka nevojë për të zbatuar masa afatshkurtra dhe afatmesme për të zvogëluar ndotjen dhe përmirësimin e cilësisë së ajrit. Mënyra ekzistuese e përgatitjes së planeve të cilësisë së ajrit në nivelin e zonës / grumbullimit ka dëshmuar se është e vështirë për t’u zbatuar, dhe për këtë arsye ndryshimet në Ligj sqarojnë kompetencat dhe procedurat për përgatitjen dhe miratimin e planeve të cilësisë së ajrit dhe planet afatshkurtër të veprimit. Në të njëjtën kohë, përcaktohen kriteret për të cilat NJVL-të janë të detyruara të përgatisin dhe zbatojnë plane të tilla. Gjithashtu, ndryshimet në ligj përcaktojnë kompetencat e organeve të caktuara të administratës shtetërore në mënyrë që të lehtësojnë zbatimin e disa masave afatshkurtra për të përmirësuar cilësinë e ajrit kur tejkalojnë pragun e alarmit. Përveç kësaj, inspektoratet e tjera shtetërore janë të autorizuara të mbikëqyrin zbatimin e masave afatshkurtra të përmirësimit të cilësisë së ajrit.
Në rastet kur njësitë e vetëqeverisjes lokale nuk do të veprojnë, parashikohet mundësia për ndërmarrjen e masave të detyrueshme nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut.
Në Ligjin për Mjedisin, nga ana tjetër, ndryshimi kryesor është në drejtim të zonave të ndotura, dmth ndotjes historike, e cila parashikon një metodologji specifike për identifikimin, detyrimin për të përgatitur një Plan të Rehabilitimit dhe përmbajtje të planit.
Gjegjësisht, sipas legjislacionit ekzistues në fushën e mjedisit, statusi i zonës së ndotur nuk njihet, kështu që nuk ka pragje për shkallën e ndotjes së mediave mjedisore, pas së cilës zonat mund të identifikohen zyrtarisht. Si pasojë, metodologjia për përcaktimin e atyre vlerave kufitare, dmth. për deklarimin e zonave të ndotura dhe menaxhimin e tyre nuk është e përshkruar, gjë që e bën shpalljen e tyre dukshëm më të vështirë.
Përveç kësaj, ka ndryshime në drejtim të vlerës së kompenzimeve për mjedis jetësor, për të stimuluar përdorimin e automjeteve më ekologjike, dhe parashikohet mundësia e miratimit të standardeve të detyrueshme mjedisore nga Ministri i Mjedisit.
