Që nga fillimi i ofensivës ushtarake të Rusisë në Ukrainë, rreziku i një sulmi ndaj vendeve të tjera evropiane ka qenë gjithmonë i pranishëm.
Një nga vendet që ka paralajmëruar më shumë për këtë rrezik ka qenë Polonia, e cila ndan një kufi me vendin e sulmuar.
Argumenti është se dëshirat imperialiste të Presidentit rus, Vladimir Putin, nuk do të ndalen me pushtimin e Ukrainës.
Si një vend gjithashtu i afërt me Rusinë dhe aleatin e saj Bjellorusi, qeveria polake kërkon të garantojë sigurinë e popullit të saj. Pas marrjes së pranisë së përhershme të forcave të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) në territorin e saj në qershor, tani Presidenti Andrzej Duda konfirmon se ai u ka kërkuar Shteteve të Bashkuara të Amerikës që të depozitojnë armë bërthamore atje.
Kërcënimi bërthamor erdhi vetëm pak ditë pas pushtimit, kur Putin urdhëroi që arsenali i tij bërthamor të aktivizohej “në modalitet të veçantë luftimi”. Dhe më vonë, me kërcënimin e vendosjes së armëve bërthamore pranë Balltikut në rast se Suedia dhe Finlanda do të anëtarësohen në NATO. Por, kërcënimi i fundit mbi përdorimin e armëve bërthamore e ka bërë Poloninë të shkojë një hap më tej në angazhimin e saj ndaj mbrojtjes.
Në një intervistë për të përjavshmen lokale “Gazeta Polska”, Duda zbuloi kërkesën e tij drejtuar Shteteve të Bashkuara, duke pasur parasysh kërcënimin bërthamor nga Rusia e Putinit: “Nuk ka asnjë indikacion se ne, si Poloni, do t’i kemi ato në të ardhmen e afërt. Ekziston gjithmonë mundësia për të marrë pjesë në Programin e Shkëmbimeve Bërthamore”
Duda shton se “çështja është e hapur”, pasi ka folur me liderët amerikanë. Përgjigja ndaj kësaj kërkese, për momentin, nuk dihet. Por presidenti sqaron se në asnjë rast vendi i tij nuk do të kishte nën kontrollin e tij një armë bërthamore: “Pjesëmarrja në shkëmbimin bërthamor nuk do të thotë të kesh një armë bërthamore tënden”.
Aktualisht, vetëm tre aleatë të NATO-s kanë këtë lloj arme: Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca. Megjithatë, Aleanca ka marrëveshje të ndryshme të shkëmbimit bërthamor me disa partnerë.
“Shtetet e Bashkuara kanë vendosur një numër të kufizuar bombash bërthamore B-61 në vende të caktuara në Evropë, të cilat mbeten nën kujdesin dhe kontrollin amerikan, në përputhje me Traktatin për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore”, shpjegon vetë Aleanca Atlantike për programin në fjalë. Këto vende që strehojnë armë bërthamore përfshijnë Belgjikën, Gjermaninë, Italinë, Holandën dhe Turqinë, sipas Qendrës për Kontrollin dhe Mospërhapjen e Armëve.
Por, ky nuk është opsioni i vetëm i parashikuar nga programi i shkëmbimit ushtarak, por ka alternativa të tjera, si për shembull vënia në dispozicion të Aleancës aeroplanë me kapacitet të dyfishtë për të transportuar këtë lloj arme. Marsin e kaluar, Presidenti i partisë ultra-konservatore në qeveri, Jaroslaw Kaczynski, siguroi se do të dëshironte që vendi i tij të kishte një armë bërthamore, megjithëse e pranoi se ishte “joreale” si mundësi.
Për shkak të afërsisë me Ukrainën, me të cilën ndan më shumë se 500 kilometra kufi, Polonia ka qenë qendra kryesore logjistike kur bëhet fjalë për dërgimin e armëve dhe ndihmave humanitare në vendin e Volodymyr Zelenskyt. Polonia është gjithashtu vendi që ka pranuar më shumë refugjatë ukrainas dhe një mbrojtës i vendosur i sanksioneve kundër Moskës.
