Të gjitha këto propozime, si dhe disa të tjera që kanë të bëjnë me Ligjin për të drejtën e autorit dhe të drejtat e përafërta, janë shpjeguar hollësisht në një studim të përgatitur nga Shoqata, në të cilin analizohen përvojat relevante nga bota. Ai studim i është dorëzuar ministrit të Shoqërisë Informatike dhe Administratës.
Marrëdhëniet ndërmjet medias së internetit dhe medias shtetërore dhe të internetit, si dhe ndërmjet mediave online dhe grumbulluesve të lajmeve globale dhe lokale, janë tema aktuale kudo në botë. Ka përvoja të ndryshme, zgjidhje dhe praktika të mira ligjore që mund të zbatohen në vendin tonë.
Dhe kur tashmë jemi vonë me “futjen” e portaleve të internetit në Ligjin për Media, pse të mos jemi në hap me shtetet anëtare të BE-së, të paktën në ndryshimet e nevojshme në Ligjin për të Drejtat e Autorit dhe të Drejtat e Përafërta (nga aspekti i media)?
Në fund, onlinemedia.mk ka vënë në dukje një mjegullnajë shumë të rëndë në Kodin Zgjedhor.
Duke qenë se po afrohen dy cikle të reja zgjedhore, në vitin 2024 dhe 2025, është koha për të hequr atë dispozitë të diskutueshme nga Kodi Zgjedhor. Nuk kemi mundur të gjejmë një rregull të ngjashëm në kodet zgjedhore apo në ligjet për financimin e partive politike të vendeve të tjera. Është e qartë se është një trillim “origjinal” i Kodit tonë Zgjedhor.
Për çfarë bëhet fjalë?
Duke pranuar se në ditët e sotme fushatat elektorale janë të paimagjinueshme pa reklama në internet, Kodi Zgjedhor prezantoi përcaktimin e “medias elektronike (portaleve të internetit)” si segment i tretë në industrinë e medias, krahas “transmetuesve” dhe “medias së shkruar”.
Por në nenin 76-d, që flet për fondet për reklamat politike me pagesë që marrin partitë nga Buxheti, pika 7 thotë: “Shuma totale që një pjesëmarrës mund të shpenzojë për përfaqësimin mediatik në të gjitha mediat elektronike (portalet e internetit) dhe median e shkruar. , nuk mund të mbulojë më shumë se. 25% të mjeteve të ndara për reklama politike të paguara në pajtim me paragrafin (5) të këtij neni”.
Me çfarë logjike, me çfarë argumentesh dhe me çfarë arsyetimi është bërë kjo shpërndarje – 25% për portalet dhe mediat e shkruara, dhe pjesa tjetër prej 75% (ndoshta) për transmetuesit? Pse 25% dhe jo 26%, për shembull? Cili është kuptimi i këtij kufizimi, kur tashmë është konfirmuar empirikisht se njerëzit marrin më shumë informacion në internet? Absolutisht asnjë!
Në takimet me përfaqësues të partive politike dhe me kryetarin e Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve, përfaqësuesit e onlinemedia.mk theksuan se kjo dispozitë e pakuptimtë, e cila padyshim është rezultat i lobimit jolegjitim, duhet shfuqizuar si e paqëndrueshme në çdo kuptim.
Përveç kësaj, ne propozuam që mediat online duhet të plotësojnë për t’u kualifikuar për pjesëmarrje në reklamat politike me pagesë. Me pak fjalë, këto janë kushtet që mediat profesionale online i kanë vendosur vetes si standarde vetërregulluese. Ideja është që t’i jepet fund praktikës së drejtimit korruptiv të fondeve buxhetore për fushatën zgjedhore në disa portale, apo grupe portalesh nga të njëjtit pronarë mediash, të cilat nuk përmbushin as standardet elementare profesionale. Kjo praktikë komprometon fushatat zgjedhore dhe inkurajon ekonominë gri në media.
Këto janë vetëm disa nga pyetjet që kanë ngritur përfaqësuesit e shoqatës onlinemedia.mk në bisedat e mëparshme me disa subjekte nga sektori publik, por edhe me subjekte nga komuniteti i biznesit dhe nga sektorë të tjerë me të cilët bashkëpunojnë portalet e internetit.
Këto ditë ka një debat publik dhe pjesërisht të fshehur për mënyrat sesi shteti i ndihmon medias dhe si rregullohet ligjërisht, në mënyrë që kjo praktikë të vazhdojë edhe në të ardhmen. Shoqata onlinemedia.mk po e përcjell me kujdes atë debat, por rikujton se, përveç një intervali të shkurtër prej tre muajsh gjatë pandemisë së koronavirusit, portalet e internetit në asnjë mënyrë nuk janë mbështetur financiarisht apo subvencionuar nga shteti.
Qëndrimi parimor i Shoqatës onlimedia.mk për këtë çështje është si vijon: nëse ekziston një marrëveshje e lartë në bashkësinë politike dhe shoqërore se është e nevojshme që shteti të mbështes financiarisht mediat me paratë e taksapaguesve, më e rëndësishmja është që ajo mbështetje të jetë jo selektive, jodiskriminuese, sistematike dhe mbi të gjitha e drejtuar ndaj punonjësve të medias, jo pronarëve të medias.
Në këtë kohë, megjithatë, mediat profesionale online po vënë në pah çështjet e rregullimit ligjor dhe përmirësimit të statusit social të këtij segmenti të industrisë mediatike. Për këtë qëllim, Shoqata onlinemedia.mk kërkon aleatë, para së gjithash në komunitetin gazetaresk, por edhe më gjerë. Ne po përpiqemi të ndërgjegjësojmë se temat që shtrojmë janë të një rëndësie të madhe dhe meritojnë angazhim aktiv dhe krijues të të gjitha subjekteve në jetën shoqërore-politike.
