Në Tushemisht, këtë radhë, nuk shkova thjesht për të shijuar tavën e koranit, as për “liqerin” e Lasgushit dhe as për të parë teto Ollgën. U nisa për të takuar dy djem, dy vëllezër që kanë një histori të rrallë, të paktën për kohët moderne. Quhen Ilir dhe Margarit Tasellari. Janë rreth të dyzetave, me një diferencë moshe prej 4 vjetësh. Restoranti i tyre quhet “Dante” dhe është nga më të njohurit e zonës. Gatimet janë pothuajse ato që serviren ngado buzë liqenit, por shija e tyre seç ka diçka ndryshe. Djemtë kanë ditur të marrin më të mirën e shijes italiane e asaj greke në rrugëtimin e tyre si emigrantë dhe e kanë kombinuar mjeshtërisht me traditën vendase.
Por ky restorant ka një tjetër të veçantë. Nuk ofron pije që përmbajnë alkool. Përfytyroni tani të hani peshk pa një gotë verë përpara. Polakët kanë një shprehje: “Peshku duhet të notojë tre herë. Njëherë në ujë, një herë në vaj e një herë në verë.” E pra, këtu peshku notonte veç një herë.
Pasi kemi porositur, pyes kamarierin: -Po mirë, si i bëhet që unë nuk e shijoj dot peshkun pa njëçikë verë? Ai më informon me mirësjellje se herë tjetër mund ta marr me vete. -Nuk ka asnjë problem. Thjesht ne nuk e tregtojmë sepse është “haram”. Dmth, Kurani na e ndalon.
Nuk përtoj dhe hidhem te lokali në krah për të blerë një shishe Reisling dhe kur kthehem i them kamarierit që do dëshiroja të takoj dy vëllezërit. Më thotë që kanë shkuar tek Bujtina e re, të cilën po përgatiten ta hapin së shpejti. Megjithatë, i merr në telefon dhe më i vogli, Giti (Margariti), nuk vonon të vijë. S’më durohet të hy direkt në temë, ta pyes si, qysh e pse ndërroi fe. Si ka mundësi që dy vëllezër të krishterë të konvertohen në myslimanë sot, ndërkohë nëpër botë, më shumë tërthor sesa direkt, islami shigjetohet herë si një fe e prapambetur e herë si truall që pjell terroristë.
-Kush flet me këtë gjuhë, s’di asgjë për islamin, nis bisedën Giti. Mos ta harxhojmë kohën me histori se ma do mendja duhet të kesh lexuar. Po të shpjegoj ç’ndodhi me ne. Ashtu siç e di, Tushemishti është fshat i krishterë. Si ngado në Shqipëri, ne s’i kemi patur problem martesat me familjet myslimane. Është e vërtetë që në Pogradec të krishterët më shpesh marrin nuse sesa japin, por kjo nuk vë në dyshim bashkëjetesën. E pra, ne të tre, vëllai, unë dhe motra, u martuam me njerëz të besimit tjetër. Në një nga tre familjet, njerëzit e shtëpisë ishin besimtarë praktikantë. –Dmth jo si puna ime, ndërhyj unë me shaka, që nuk e di as vetë pse quhem mysliman, ndërkohë që jam ateist.
-Lëviz vendit, më drejtohet me seriozitet Giti. Qofsh ç’të duash, por mos e moho Zotin, ndërkohë shushurit një lutje në arabisht. Feja, vijon ai, vjen natyrshëm. S’ka imponim. Askush s’na detyroi ne të pranojmë këtë besim që na lumturon çdo ditë. Shyqyr Zotit, jemi të lirë për të zgjedhur.
Unë hap sytë. Nuk dyshoj në asnjë fjalë të tij. Jam kureshtar të di pse la një besim për një tjetër.
-Dëgjo! Familja ime ka qenë e krishterë dhe ne kemi ruajtur besimin edhe në kohë të vështira. Festonim fshehurazi ditët e emrave, Pashkët dhe Krishtlindjet. Krishtërimi është feja më pranë islamit se çdo fe tjetër. Thjesht e devijuan rrugës. Mbase qëllimisht. Unë shkoja në Kishë të dielave dhe një ditë kuptova që mënyra e adhurimit nuk më afronte me Zotin. Shumë fallcitet. Shumë rregulla, temjan dhe ikona që duheshin puthur. E pse? Për ç’arsye? Asnjëherë nuk ndjeva ngrohtësinë e Zotit për të cilin falesha. Kur përqafova islamin para 5 vjetësh, gjithçka ndryshoi në jetën time. Sa herë që unë i afrohem Të Madhërishmit një pëllëmbë, ai më afrohet dhjetëfish. Nuk kam lënë një namaz pa falur në këto 5 vjet. Asnjë. Ti mbase s’më beson po të të tregoj ç’lehtësi ndiej në shpirt mbas çdo falje.
-Po bota? Çfarë tha bota kur ndërruat besim? Po prindërit? Si e pritën ata këtë ndryshim drastik?
-Nuk ishte e lehtë. Në fillim kjo gjë nuk iu pëlqeu fare. Iu duk e panevojshme. E çuditshme. E dyshimtë. U vinte turp nga fshati. Vonë e kuptuan që djemtë e tyre u bënë edhe më të mirë, më të gjindshëm, më të dashur. Jo se na ka munguar ndonjëherë dashuria, por më përpara nuk e njihnim fuqinë e saj. Ne jemi të gjithë njësh. Plotësojmë njëri-tjetrin. Nuk jam zënë një herë të vetme me timvëlla.
Ngela pa fjalë. Për të thyer disi bisedën thërras kamarierin. Konfirmoj prej tij rrëfimin e Gitit. – Po këta s’dinë të thonë një fjalë të keqe brre, jo më të shahen. S’ka shans!
Para se të largohem Giti më fton të shoh Bujtinën e re. Me këtë rast të takoj edhe të vëllain. Nisemi. Bujtina ndodhet në zemër të Tushemishtit, dy hapa larg bustit të teto Ollgës. Është e vetmja godinë që dallon nga të tjerat. E rikonstruktuar bukur, ajo mban vulën e shpirtit krijues të të dy vëllezërve. Mbeta i befasuar përsëri nga kjo alkimi e çuditshme që gjërat e thjeshta i shndërron në një parajsë. Perfekt. Gjithçka në vendin e vet me një sqimë për t’u admiruar. Vëllai i madh, Iliri, më tregon si një ciceron veprat e tyre të artit.
Ndahemi. Drejt Gitit vjen me vrap një vajzë syliqeni. Ai e merr në krahë e më thotë që është e bija. Kam tre vajza Altin, ndërsa vëllai tre djem. E sheh? Zoti na ka vënë në provë edhe këtu. Më jep tre vajza që t’i dua djemtë e vëllait si të mitë dhe ai t’i dojë vajzat e mia si të tijat. Mos i merr me shaka këto gjëra!
U largova nga Tushemishti me një ndjenjë të papërshkruar kënaqësie. Brenda këtij muaji jam bërë me tre miq të jashtëzakonshëm, papa Viktorin e Ziçishtit dhe dy vëllezërit Tasellari nga Tushemishti. Thonë që Zoti i do edhe të pafetë.
Amin!
Altin Bamllari
