Galeria Nacionale e Republikës së Maqedonisë Veriore ju fton në ekspozitën “Rregullat e Reja” të autores kosovare Zake Prelvukaj. Ekspozita për vizitorët do të jetë në dispozicion nga 18 maj deri më 31 maj 2021. Ndërsa hapja zyrtare është planifikuar për në 25 maj 2021, në orën 14, në objektin Çifte hamam, me një performancë. Pas hapjes,
në orën 15 ju ftojmë në një aktivitet interaktiv, bisedë me artisten.
Ekspozita e Zake Prelvukaj “Rregullat e reja” është një ekspozitë që i referohet kohës aktuale në të cilën jetojmë, botës së re në të cilën jemi zhytur, në mënyrë të pavetëdijshme, dhe për të cilën na pëlqen ose jo bëhemi ithtar. Ȅshtë një kohë e zhvillimit të shpejtë teknologjik, i cili, i nxitur nga kushtet e pandemisë në të cilën ka qenë e gjithë bota për më shumë se një vit, ka krijuar nga ne pasuesit besnikë që kemi filluar të jetojmë sipas rregullave të reja, normale- anormale . Ky diskurs kyç shtjellohet nga autorja Prelvukaj, përmes një përzgjedhjeje prej njëzet veprash në media të ndryshme, dhe kjo pyetje plotësohet nga shumë aspekte thelbësore të shoqërisë ballkanike sot (në rastin e saj
Kosova) të parë përmes prizmit të një syri kritik, i cili i referohet kushteve shoqërore-politike shumë të ndezura të ekzistencës dhe krijimit. Një tipar i rëndësishëm i punës së saj është mbizotërimi feminist, të cilin Prelvukaj e ka menaxhuar me shumë guxim që nga fillimi i viteve 2000, kohë e pasluftës dhe krizës shpirtërore. Ajo theu rregullat që
arti është kryesisht një profesion mashkullor në shoqërinë kosovare dhe se arti duhet të merret me koncepte moderniste të tilla si estetika dhe forma. Përkundër atyre rregullave, në punimet e saj konceptuale, edhe atëherë, ajo filloi të fliste me zë të lartë për çështje politike që preokuponin skenën e tranzicionit të atëhershëm të Kosovës, por gjithashtu adresonte indirekt çështje më të gjera rajonale, siç janë demokracia, globalizmi dhe Bashkimi Evropian. Ai nuk kishte frikë nga kufizimet e komunitetit, nuk kishte turp të përdorte trupin e tij, apo edhe të zhvishej, për të shprehur aspekte veçanërisht të rëndësishme të ligjërimit të grave në kataklizmën tonë të madhe ballkanike.
Pavarësisht nga të gjitha kundërshtimet e paradigmave të vendosura, megjithatë, Zake me individualitetin e saj pozitiv dhe komunikueshmërinë nuk shkaktoi skandale në publik, ajo dinte se si të ekuilibronte komunikimin me audiencën dhe ata do ta donin atë. Në fakt, Zake la një gjurmë në drejtimet e zhvillimit të skenës artistike të Kosovës me punën e saj, por edhe me punën e saj arsimore si profesoreshë në Fakultetin e Arteve të Bukura në Prishtinë, dhe studentët e saj janë rritur në figura me ndikim në skenën artit botëror.
Kuratore e projektit është Ana Frangovska, kuratore e lartë në Galeri, ekspozita do të vendoset në Çifte hamam deri më 31.05.2021.
Zake Prelvukaj u diplomua për pikturë në 1991 në Fakultetin e Arteve në Prishtinë, në klasën e prof. Nusret Salihamixhiq. Në vitin 1993 ajo filloi të punonte si pedagoge në lëndën Pikturë Monumentale. Në vitin 1997 ajo mori diplomë master në pikturë, në klasën e Prof. Muslim Muliqi. Në vitin 2000 drejtoi klasën e pikturës si profesor i çregullt. Në vitin 2010 ajo fitoi titullin profesoreshë e rregullt e pikturës. Kohë pas kohe jep mësim në fakultete dhe institucione kulturore në vende të ndryshme. Vlen të përmendet ligjëratat në Dixmuid (Belgjikë), në Muzeun e Paqes – muzeu më i madh në Evropë, ku ajo u ligjëroi eurodeputetëve dhe senatorëve dhe shumë të ftuar të tjerë mbi temën e politikës dhe artit. Ajo merret gjithashtu me kritikë arti dhe shkrim, të cilat janë botuar në disa gazeta lokale.
Me Shoqatën e Arteve “Ballkani i Ri” ajo realizoi projekte brenda dhe jashtë vendit, si: murale, mozaikë, art publik, ekspozita, debate, etj. Prej disa vitesh është bërë pjesë e realizimit të shtëpisë së artistëve. Shumë nga punimet e saj janë pronë e të famshëmve botërorë dhe punimet e saj janë pjesë e koleksionit të Muzeut Kombëtar të Grave në Art në Uashington, i vetmi në llojin e tij në botë. Punimet e saj janë gjithashtu në koleksionin e Galerisë NWG në Kembrixh dhe Galerisë Kombëtare të Kosovës. Punon dhe jeton në Prishtinë.
Galeria Nacionale e Republikës së Maqedonisë së Veriut
